Văn hóa - Xã hội

Giới thiệu chung

Hoạt động UBND xã

Tin tức - Sự kiện

baner trái

Hình ảnh hoạt động

hinh anh hoat dong

Chuyên mục: Văn hóa - xã hội

Viết bởi Quản trị

Được đăng: 23 Tháng 9 2024

Khắc ghi lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh "Thi đua là yêu nước, yêu nước thì phải thi đua và những người thi đua là những người yêu nước nhất”, những năm qua, phong trào thi đua yêu nước, công tác thi đua - khen thưởng của tỉnh Hoà Bình ngày càng được đổi mới, hướng tới thực chất và hiệu quả, lan tỏa rộng rãi, thu hút sự tham gia của các cấp, ngành, cán bộ, đảng viên và đông đảo quần chúng nhân dân. Thực hiện các phong trào thi đua yêu nước, ngày càng xuất hiện nhiều tập thể, cá nhân điển hình tiên tiến ở tất cả các lĩnh vực về xây dựng Đảng, hệ thống chính trị, phát triển KT-XH, đảm bảo quốc phòng - an ninh.

Theo t

Thời gian qua, các ngành, địa phương đẩy mạnh phong trào thi đua phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại. Trong ảnh: Chủ đầu tư chỉ đạo nhà thầu thi công dự án đường nối từ đường Trần Hưng Đạo đến phường Dân Chủ kết nối quốc lộ 6 (TP Hòa Bình).

Hưởng ứng phong trào thi đua xây dựng nông thôn mới (NTM), gia đình ông Vương Sỹ Hải, xóm Trẹo, xã Tú Sơn, huyện Kim Bôi đã tự nguyện hiến 130m2 đất ở và 500m2 đất cấy lúa để bàn giao mặt bằng xây dựng hoàn thành tuyến đường liên xóm (từ xóm Trẹo lên xóm Đúp, xã Tú Sơn) với tổng trị giá hàng trăm triệu đồng. Việc làm này đã thúc đẩy phong trào hiến đất, đóng góp ngày công xây dựng NTM của địa phương, được nhiều cán bộ và nhân dân học tập. Theo ông Hải, nhiều người cùng có ý thức, trách nhiệm thì quá trình xây dựng xóm làng sẽ phát triển và chính người dân được hưởng lợi.

Các phong trào thi đua yêu nước đang diễn ra sống động trên tất các lĩnh vực đời sống xã hội. Điển hình như lực lượng vũ trang tỉnh đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước, đặc biệt là phong trào Thi đua Quyết thắng thể hiện sự kế tục xuất sắc, tô thắm thêm truyền thống "Đoàn kết, sáng tạo, hiệp đồng, lập công, chiến thắng”, thường xuyên chăm lo xây dựng nâng cao sức mạnh tổng hợp của lực lượng vũ trang. Xung kích, đi đầu trong các phong trào cách mạng của địa phương; tích cực tham gia xây dựng cơ sở chính trị địa phương vững mạnh; xây dựng NTM, đô thị văn minh.

Cán bộ, chiến sỹ Công an tỉnh tạo được hiệu quả cao từ phong trào thi đua "Vì an ninh Tổ quốc”, "Xây dựng lực lượng Công an tỉnh Hòa Bình thật sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại”, "Phát huy truyền thống, ra sức lập công, vì an ninh Tổ quốc, vì bình yên đất Mường”, phấn đấu hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, lập nhiều chiến công xuất sắc, đảm bảo an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn.

Phong trào thi đua "Tỉnh Hòa Bình chung sức xây dựng NTM” đã trở thành phong trào sôi nổi và rộng khắp, thu hút sự tham gia tích cực của các tầng lớp nhân dân. Hiện toàn tỉnh có 80 xã đạt chuẩn NTM (đạt 62%); 28 xã NTM nâng cao (đạt 21,7%); 1 xã NTM kiểu mẫu; bình quân tiêu chí NTM toàn tỉnh đạt 16,2 tiêu chí/xã. Hòa Bình đã có những sản phẩm nông sản xuất khẩu ra nhiều nước; nhiều sản phẩm nông sản, thủy sản, vật nuôi bản địa được thị trường Thủ đô Hà Nội tin dùng.

Trong lĩnh vực văn hóa - xã hội xuất hiện những cách làm hay về bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa tốt đẹp. Bên cạnh đó, các sở, ban, ngành, cơ quan, đơn vị bám sát chỉ đạo, điều hành của tỉnh tham mưu nâng cao năng lực quản lý nhà nước, tăng cường phối hợp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong giải phóng mặt bằng, các thủ tục đầu tư xây dựng, đất đai để triển khai các nhiệm vụ trọng tâm, đột phá, đẩy nhanh tiến độ các dự án trọng điểm, tạo ra cơ hội để tỉnh phát triển mạnh mẽ trong tương lai.

Đặc biệt, các cấp, các ngành, cơ quan, đơn vị thi đua đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao chất lượng công vụ; "Cán bộ, công chức, viên chức thi đua thực hiện văn hóa công sở”; doanh nghiệp thi đua nâng cao năng suất - chất lượng - hiệu quả; doanh nghiệp Việt Nam hội nhập và phát triển, "Cả nước chung tay vì người nghèo - không để ai bị bỏ lại phía sau”, huy động mọi nguồn lực, đẩy mạnh phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại; thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; thi đua thực hiện các chỉ thị, nghị quyết về xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị, gắn với đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh...

Trong từng lĩnh vực, các phong trào thi đua cũng diễn ra sôi nổi, rộng khắp với những nội dung, phần việc ý nghĩa, thiết thực, phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ như: Phong trào thi đua "Cựu chiến binh gương mẫu” của Hội Cựu chiến binh, "5 xung kích phát triển KT-XH và bảo vệ Tổ quốc”; phong trào thi đua "Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch” của Hội LHPN; phong trào thi đua "Dạy tốt, học tốt” gắn với Cuộc vận động "Mỗi thầy, cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo” của ngành Giáo dục; "Siết chặt kỷ cương, tăng cường y đức, nâng cao nghiệp vụ” và rèn luyện "12 điều y đức” của ngành Y tế...

Cùng với đó, công tác thi đua của tỉnh được đổi mới, chú trọng khen thưởng người trực tiếp trong lao động sản xuất, qua đó phát huy tinh thần trách nhiệm của cán bộ, đoàn viên, hội viên, nhân dân, góp phần nâng cao hiệu quả thực hiện các nhiệm vụ được giao. Đồng chí Bùi Ngọc Đại, Phó Giám đốc Sở Nội vụ cho biết: Quán triệt tư tưởng của Bác Hồ và các quan điểm của Đảng, Nhà nước, tỉnh ta tiếp tục đổi mới công tác thi đua - khen thưởng, chú trọng xây dựng và nhận rộng các điển hình thi đua tiên tiến trong tất cả các lĩnh vực đời sống xã hội. Quan tâm động viên cán bộ và các tầng lớp nhân dân tham gia các phong trào thi đua yêu nước, thực hiện các nhiệm vụ chính trị, trọng tâm, đột phá, phấn đấu hoàn thành chỉ tiêu, nhiệm vụ phát triển KT-XH, xây dựng tỉnh Hòa Bình phát triển nhanh, bền vững, hội nhập.

Theo tin: Lê Chung

Chuyên mục: Văn hóa - xã hội

Viết bởi Quản trị

Được đăng: 04 Tháng 9 2024

Là cái nôi của nền Văn hóa Hòa Bình (VHHB) không chỉ là niềm tự hào của nhân dân các dân tộc tỉnh Hòa Bình. Xác định xây dựng, phát triển văn hóa là khâu đột phá, nhiệm vụ trọng tâm của các cấp ủy Đảng, chính quyền và cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở để tập trung chỉ đạo. Những năm qua, công tác quản lý đối với di tích VHHB được tỉnh ngày càng quan tâm. Đặc biệt, Đề án bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa dân tộc Mường và nền VHHB giai đoạn 2023 - 2030 đang được triển khai đã xác định nền VHHB là một di sản quý giá của đất nước và nhân loại, cần phải được tiếp tục nghiên cứu, bảo tồn, phát huy giá trị mang tầm thế giới

Cán bộ Bảo tàng tỉnh trao đổi về giá trị các hiện vật trong gian trưng bày chuyên đề"Văn hóa Hòa Bình" trên đất Hòa Bình.

Những nỗ lực bảo tồn

Để bảo tồn di sản nền VHHB, tỉnh ta đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo triển khai thực hiện nhiệm vụ bảo tồn, phát huy giá trị di sản VHHB. Công tác quản lý nhà nước đối với các di tích khảo cổ của nền VHHB đạt những kết quả quan trọng.

Đồng chí Tô Anh Tú, Giám đốc Bảo tàng tỉnh cho biết: Sau khi tái lập tỉnh Hòa Bình, từ năm 1995, Bảo tàng tỉnh đã tiến hành tổng kiểm kê di tích khảo cổ về VHHB trong toàn tỉnh. Đến nay, trên địa bàn tỉnh có 87 địa điểm di tích về VHHB, gồm: huyện Kim Bôi 21 di tích; Lương Sơn, Lạc Thủy mỗi huyện 13 di tích; Lạc Sơn 11 di tích; Yên Thủy 9 di tích; Tân Lạc 10 di tích; Đà Bắc, Mai Châu mỗi huyện 4 di tích và TP Hòa Bình 2 di tích. Số di tích được quản lý bảo vệ tại 43 địa điểm. Bảo tàng tỉnh hiện lưu giữ gần 10 nghìn hiện vật VHHB được các đơn vị trong nước thám sát, khai quật từ năm 1960 trở lại đây (chưa tính số lượng khai quật năm 2022 tại 2 di chỉ hang xóm Trại và mái đá làng Vành, huyện Lạc Sơn). Toàn tỉnh có 10 địa điểm di tích VHHB được Bộ VH-TT&DL xếp hạng cấp quốc gia (6 di tích đã được tu bổ, tôn tạo); một số điểm trở thành nơi tham quan của khách du lịch như: động Tiên, huyện Lạc Thủy; mái đá làng Vành và hang xóm Trại, huyện Lạc Sơn; hang Chổ, huyện Lương Sơn… Trong đó, mái đá làng Vành và hang xóm Trại vừa được công nhận di tích quốc gia đặc biệt, rất có ý nghĩa trong việc nghiên cứu về VHHB ở Việt Nam và trên thế giới.

Bên cạnh đó, công tác quảng bá, giới thiệu di sản VHHB được tỉnh quan tâm, tổ chức các hoạt động trưng bày về nền VHHB, trưng bày lưu động tại TP Hà Nội, tỉnh Thái Nguyên, Hưng Yên… và tại các huyện trong tỉnh để giới thiệu về những giá trị của nền văn hóa đến đông đảo công chúng, các nhà nghiên cứu, đặc biệt là đến học sinh, sinh viên, góp phần tuyên truyền nâng cao nhận thức về bảo tồn, gìn giữ, phát huy giá trị của nền VHHB.

Năm 2017, Tỉnh ủy Hòa Bình chỉ đạo tổ chức thành công hội thảo khoa học nhân kỷ niệm 85 năm thế giới công nhận thuật ngữ nền VHHB. Hội thảo có sự tham gia của nhiều nhà khoa học trong nước và quốc tế, các nhà quản lý về di sản văn hóa Trung ương, để lại tiếng vang tốt đối với giới học thuật và quản lý di sản trong và ngoài nước. Năm 2022, kỷ niệm 90 năm thế giới công nhận thuật ngữ nền VHHB, UBND tỉnh tổ chức hội thảo khoa học để đánh giá những tiến bộ mang tính nhảy vọt trong nghiên cứu về VHHB tại tỉnh Hòa Bình, tôn vinh nhà khoa học M.Colani đã có công phát hiện, nghiên cứu, đưa nền VHHB được giới học thuật tiền sử quốc tế công nhận vào năm 1932. Qua đó góp phần khẳng định giá trị các di tích khảo cổ tiêu biểu của nền VHHB tại tỉnh Hòa Bình có ý nghĩa quan trọng trong nghiên cứu VHHB ở Việt Nam và trên thế giới.

Phát huy xứng tầm nền "Văn hóa Hòa Bình"

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác bảo tồn, phát huy giá trị các di tích nền VHHB trên địa bàn tỉnh còn nhiều khó khăn; chưa được đầu tư nghiên cứu, khai thác giá trị của di sản; nhiều di tích VHHB không còn hoặc bị phá hủy. Nhiều di tích chưa được đầu tư tu bổ, tôn tạo để trở thành điểm phục vụ nghiên cứu và tham quan của du khách.

Trao đổi về công tác bảo tồn, phát huy giá trị nền VHHB thời gian tới, Tiến sĩ Nguyễn Văn Việt, Giám đốc Trung tâm Tiền sử Đông Nam Á khẳng định: Mặc dù tỉnh Hòa Bình đã có nhiều nỗ lực trong việc bảo tồn, phát huy, nhưng chưa tương xứng với giá trị của nền VHHB. Thời gian tới, tỉnh cần chú trọng đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ chuyên gia địa phương. Thêm một bước trong phát hiện, nghiên cứu để đảm bảo ra đời một bảo tàng chuyên đề xứng tầm về VHHB với đội ngũ cán bộ chuyên gia tương ứng. Cùng với đó, xếp hạng cấp tỉnh toàn bộ các di tích đã phát hiện, trong đó có cả di tích quốc gia đặc biệt và di tích quốc gia. Từ đó có đủ điều kiện lập hồ sơ trình UNESCO xác nhận di sản văn hóa, khảo cổ học nhân loại.

Trong Đề án bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa dân tộc Mường và nền VHHB giai đoạn 2023 - 2030 đề ra mục tiêu chung là: Đẩy mạnh công tác quảng bá, giới thiệu về giá trị di sản văn hóa dân tộc Mường tỉnh và nền VHHB trong nước và quốc tế. Trong đó, chú trọng tu bổ, tôn tạo cảnh quan di tích quốc gia hang xóm Trại, xã Tân Lập và mái đá làng Vành, xã Yên Phú, huyện Lạc Sơn, di tích tiêu biểu của VHHB tại tỉnh Hòa Bình để xây dựng hồ sơ trình Thủ tướng Chính phủ xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt, tiến tới trình UNESCO đưa vào danh mục di sản văn hóa của nhân loại.

Đến nay, hang xóm Trại và mái đá làng Vành đã được Thủ tướng Chính phủ công nhận di tích quốc gia đặc biệt. Tỉnh tiếp tục nghiên cứu, đề xuất về việc lập hồ sơ trình UNESCO đưa vào danh mục di sản văn hóa của nhân loại đối với nền VHHB theo quy định.

Hiện tỉnh tập trung quy hoạch các di tích tiêu biểu của VHHB trên địa bàn, trong đó, đang lập dự án tu bổ, tôn tạo cảnh quan đối với di tích quốc gia đặc biệt hang xóm Trại và mái đá làng Vành; tiếp tục thám sát, khai quật, nghiên cứu khoa học khảo cổ, tu bổ, tôn tạo các di tích nền VHHB; tranh thủ sự hỗ trợ của Viện khảo cổ học Việt Nam, các trung tâm nghiên cứu, nhà khoa học trong nước và quốc tế trong quá trình nghiên cứu nền VHHB, tiến tới thành lập tổ chức chuyên nghiên cứu về VHHB tại tỉnh Hòa Bình. Lựa chọn tu bổ, tôn tạo một số di tích khảo cổ tiêu biểu về nền VHHB trên địa bàn tỉnh gắn với phát triển du lịch. Bên cạnh đó, tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, quảng bá, giới thiệu về nền VHHB; đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ về công tác bảo tồn nền VHHB cho đội ngũ cán bộ quản lý; nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ để bảo tồn, phát huy giá trị nền VHHB gắn với phát triển du lịch.

Để đạt được mục tiêu đề ra, tỉnh đã dành kinh phí thực hiện đề án từ nguồn ngân sách địa phương, ngân sách Trung ương hỗ trợ và các nguồn huy động hợp pháp khác theo quy định của pháp luật. Thành lập Ban Chỉ đạo triển khai thực hiện đề án do đồng chí Bí thư Tỉnh ủy là Trưởng Ban Chỉ đạo; Phó trưởng Ban Chỉ đạo đề án là các đồng chí Phó Bí thư Tỉnh ủy; thành viên là lãnh đạo các sở, ban, ngành và thành lập tổ tư vấn, tổ giúp việc triển khai thực hiện đề án. Việc đề án được tích cực triển khai sẽ phát huy xứng tầm giá trị nền VHHB nói riêng, góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa các dân tộc Hòa Bình nói chung mà Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII đã đề ra.

Theo tin: Hương Lan

Chuyên mục: Văn hóa - xã hội

Viết bởi Quản trị

Được đăng: 01 Tháng 8 2024

Thực hiện Nghị quyết số 04-NQ/TU, ngày 11/10/2021 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá các dân tộc tỉnh Hòa Bình giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030, thời gian qua các cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội đã tổ chức quán triệt, triển khai nghiêm túc phù hợp với tình hình thực tế của từng địa phương, cơ quan, đơn vị. Sau 03 năm triển khai thực hiện NQ số 04, đến nay đã có 05/10 mục tiêu đạt chỉ tiêu; 01 mục tiêu vượt chỉ tiêu; 04 mục tiêu chưa đạt theo chỉ tiêu của Nghị quyết đến năm 2025.

Lễ hội Đu Vôi, huyện Lạc Sơn bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc Mường

Thực hiện NQ số 04, Ban Cán sự Đảng Ủy ban nhân dân tỉnh Hòa Bình đã chỉ đạo Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành Kế hoạch để phối hợp với các tỉnh, thành phố có người Mường như: Phú Thọ, Thanh Hóa, Sơn La, Ninh Bình, Đắk Lắk và thành phố Hà Nội xây dựng Bộ hồ sơ khoa học quốc gia về di sản văn hóa Mo Mường đệ trình UNESCO ghi danh trong danh sách Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại cần bảo vệ khẩn cấp. Đồng thời, thành lập Ban Chỉ đạo lập Hồ sơ quốc gia di sản văn hóa Mo Mường đệ trình UNESCO để chỉ đạo tổ chức triển khai thực hiện. Trên cơ sở đó, đã chỉ đạo cơ quan chuyên môn tiến hành tổng kiểm kê di sản văn hóa Mo Mường trên địa bàn tỉnh Hòa Bình và các tỉnh, thành phố có liên quan. Phối hợp với các tỉnh, các đơn vị tổ chức các hội thảo về chủ đề Mo Mường, thảo luận, phân tích để làm sáng tỏ thêm về vai trò, giá trị của di sản văn hóa “Mo Mường và những hình thức tín ngưỡng tương đồng trên thế giới”; đồng thời khuyến nghị những định hướng và giải pháp trong công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản Mo trong đời sống của người Mường và trong bối cảnh hội nhập toàn cầu của thời đại cách mạng công nghệ lần thứ 4 đang diễn ra mạnh mẽ hiện nay. Ngày 31/3/2024, Hồ sơ di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Mo Mường đã được Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo đệ trình hồ sơ đến tổ chức UNESCO để xem xét công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp của nhân loại.

Thực hiện bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa phi vật thể tiêu biểu các dân tộc Hòa Bình, Ban Cán sự đảng Ủy ban nhân dân tỉnh Hòa Bình đã lãnh đạo Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ đạo các sở, ngành, địa phương quan tâm triển khai thực hiện và đã đạt được kết quả nhất định. Trên cơ sở kết quả kiểm kê di sản văn hóa phi vật thể của các dân tộc, Ủy ban nhân dân tỉnh đã chỉ đạo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tiến hành sưu tầm, nghiên cứu, tổ chức lập hồ sơ di sản “Tri thức dân gian Lịch Đoi (Lịch Tre) dân tộc Mường”, “Lễ hội Khai Hạ dân tộc Mường tỉnh Hòa Bình” và “Tập quán và tín ngưỡng Keng Loóng của người Thái, huyện Mai Châu” trình Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, nâng tổng số di sản phi vật thể quốc gia của tỉnh Hòa Bình lên 5 di sản. Hiện nay, tỉnh cũng đã hoàn thiện 02 bộ hồ sơ di sản văn hóa phi vật thể là: “Hát Thường đang, Bộ mẹng dân tộc Mường” và “Kỹ thuật dệt hoa văn cạp váy dân tộc Mường tỉnh Hòa Bình” trình Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xem xét đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia trong thời gian tới. Trong hai năm 2022 - 2023, Ủy ban nhân dân tỉnh Hòa Bình đã chỉ đạo tiến hành kiểm kê 7 loại hình di sản văn hóa phi vật thể tại các huyện Tân Lạc và Yên Thủy; Tổ chức tập huấn, sưu tầm, tư liệu hóa di sản văn hóa truyền thống Truyện cổ dân gian dân tộc Mường tại huyện Lạc Sơn.

Trước những nguy cơ mai một của các loại hình di sản văn hóa dân tộc về tiếng nói, chữ viết, Ủy ban nhân dân tỉnh Hòa Bình đã chỉ đạo các ngành, địa phương tiếp tục thực hiện công tác bảo tồn chữ viết của các dân tộc Thái, Tày, Dao, Mông. Đặc biệt là Bộ chữ dân tộc Mường tỉnh Hòa Bình được Ủy ban nhân dân tỉnh phê chuẩn năm 2016. Trong giai đoạn 2021 - 2024, từ tỉnh đến cơ sở đã tổ chức gần 20 lớp tập huấn, truyền dạy các di sản văn hóa phi vật thể tiêu biểu của tỉnh. Mở các lớp dạy chữ dân tộc Thái, Tày, Dao, Mường cho các nghệ nhân, cán bộ công chức văn hóa - xã hội tại cơ sở;... biên soạn xuất bản, phát hành các ấn phẩm giới thiệu về di sản văn hóa phi vật thể các dân tộc tỉnh Hòa Bình. Việc đầu tư xây dựng mô hình làng, bản văn hóa truyền thống dân tộc tại các địa phương trong tỉnh hướng đến sản phẩm du lịch văn hóa mang tính đặc thù, trở thành điểm đến hấp dẫn cho du khách trong và ngoài nước. Một số mô hình làng, bản văn hóa truyền thống dân tộc gắn với phát triển du lịch có hiệu quả tiêu biểu như: Bản Lác, Bản Văn, Bản Poom Coọng, Bản Bước, Bản Hịch huyện Mai Châu; Xóm Đá Bia, Xóm Ké, Xóm Sưng huyện Đà Bắc; Xóm Ngòi, Xóm Chiến huyện Tân Lạc;...

Nghệ nhân Nhân dân, Nghệ nhân Ưu tú trong các loại hình di sản văn hóa phi vật thể tỉnh Hòa Bình được quan tâm, khích lệ. Qua 3 lần xét tặng vào các năm 2015, 2018, 2022 toàn tỉnh hiện có 45 nghệ nhân được Nhà nước phong tặng danh hiệu gồm: 01 nghệ nhân Nhân dân và 44 Nghệ nhân Ưu tú, trong đó nghệ nhân là người dân tộc thiểu số chiếm 94% góp phần tôn vinh, động viên, khích lệ những người đang nắm giữ và thực hành các di sản văn hóa phi vật thể tiêu biểu của các dân tộc để tích cực tham gia công tác bảo tồn và phát huy di sản văn hóa phi vật thể của đồng bào dân tộc thiểu số Hòa Bình. Bên cạnh đó, đến nay trên địa bàn tỉnh đã có 1.482 đội văn nghệ ở các thôn, xóm, tổ dân phố được thành lập và duy trì hoạt động thường xuyên; ngày càng nhiều các câu lạc bộ hát dân ca, dân vũ, dân nhạc trên địa bàn tỉnh được thành lập và đi vào hoạt động ổn định, góp phần bảo tồn phát huy các giá trị di sản văn hóa các dân tộc Hòa Bình. Các lễ hội dân gian truyền thống được quan tâm phục dựng, tổ chức với quy mô ngày càng lớn hơn nhằm góp phần bảo tồn, gìn giữ, phát huy giá trị di sản truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số, quảng bá hình ảnh địa phương, thu hút khách du lịch.

Nhìn chung, sau 03 năm triển khai thực hiện Nghị quyết 04-NQ/TU, nhận thức của các cấp ủy, chính quyền và hệ thống chính trị về vị trí, vai trò của công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá các dân tộc trên địa bàn tỉnh ngày càng được nâng lên. Việc triển khai công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá các dân tộc trên địa bàn tỉnh đã huy động sự tham gia vào cuộc của cả hệ thống chính trị và các tầng lớp Nhân dân. Nhiều mô hình câu lạc bộ bảo tồn di sản văn hóa các dân tộc được thành lập và nhân rộng tại các địa phương và cơ sở. Các thành tố văn hóa, bảo vệ di sản văn hóa ngày càng được quan tâm đầu tư, ý thức của người dân trong việc chấp hành quy định về nếp sống văn hoá ở khu dân cư ngày càng được nâng cao. Các thiết chế văn hóa, thể thao ở cơ sở và khu dân cư được đầu tư và đưa vào sử dụng, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hóa góp phần bảo tồn giá trị di sản văn hóa trong cộng đồng,... Việc lập hồ sơ xét tặng danh hiệu nghệ nhân cho người nắm giữ và thực hành di sản được quan tâm thực hiện thường xuyên, nghiêm túc, qua đó tạo động lực thúc đẩy, khích lệ Nhân dân thi đua xây dựng nếp sống văn hóa, bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá trên chính quê hương của mình góp phần thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh tại địa phương, đơn vị. Các di tích được quan tâm tu bổ, tôn tạo và khai thác vào hoạt động du lịch; một số di tích lịch sử cách mạng sau khi được tu bổ khang trang phục vụ công tác đối ngoại của tỉnh và trở thành địa chỉ đỏ góp phần tuyên truyền, giáo dục truyền thống cách mạng, lòng tự hào dân tộc trong Nhân nhất là đối với thế hệ trẻ./.

Theo tin:Lê Thùy (C00ngr TTĐT HB)

Chuyên mục: Văn hóa - xã hội

Viết bởi Quản trị

Được đăng: 30 Tháng 7 2024

Người Mường chiếm hơn 63% dân số toàn tỉnh. Trong quá trình sinh sống, lao động sản xuất, người Mường ở Hoà Bình đã sáng tạo ra những giá trị văn hoá độc đáo, trong đó có di sản văn hóa chiêng Mường.

Nghệ thuật chiêng Mường được bảo tồn và phát huy trong các ngày lễ lớn của tỉnh và các địa phương. Ảnh: Lễ hội Khai hạ dân tộc Mường tỉnh Hòa Bình năm 2024 được tổ chức tại xã Phong Phú (Tân Lạc).

Chị Nguyễn Thị Dung, xã Vĩnh Đồng (Kim Bôi) chia sẻ: Là người con sinh ra và lớn lên trên quê hương Mường Động, từ nhỏ tôi đã được nghe tiếng chiêng trong các ngày lễ, Tết, ngày hội bản Mường. Khi trưởng thành, mặc dù lập gia đình ở xa, nhưng vào mỗi dịp lễ, Tết, tiếng chiêng như thúc giục những người con xa quê dù ở đâu cũng trở về đoàn tụ với gia đình, hàng xóm.

Theo ông Bùi Thanh Bình, Giám đốc Bảo tàng di sản văn hóa Mường, tổ 6, phường Thái Bình (TP Hòa Bình), Chiêng Mường là một loại hình văn hóa độc đáo, chứa đựng trong đó những linh thiêng, huyền diệu trong văn hóa dân gian và đời sống của người Mường. Trong quá trình tồn tại hàng nghìn năm, chính chiêng Mường đã làm nên bản sắc văn hóa, bản sắc riêng độc đáo của người Mường. Do vậy, chiêng Mường được xem là vật báu, là hồn thiêng của dân tộc Mường. Chiêng Mường có mặt ở tất cả các gia đình người Mường, trong đời sống tinh thần, đời sống sinh hoạt hàng ngày từ hàng nghìn năm nay. Là bảo tàng gia đình, gia đình ông đã sưu tầm được hơn 6.000 hiện vật về đời sống đồng bào Mường, trong đó có nhiều chiêng Mường. Ông còn truyền dạy chiêng Mường và âm nhạc dân gian Mường cho người dân trong và ngoài tỉnh Hòa Bình.

Có thể khẳng định, trong kho tàng di sản văn hóa của người Mường, chiêng có vai trò rất quan trọng, là một loại hình sinh hoạt văn hóa gắn liền với đời sống văn hóa, tinh thần và tín ngưỡng của con người từ lúc được sinh ra cho đến khi mất đi. Văn hóa chiêng được xem là linh hồn của người Mường, là vật thiêng tượng trưng cho sự phồn thịnh về vật chất và tinh thần của mỗi gia đình cũng như cộng đồng Mường. Văn hoá chiêng của người Mường Hòa Bình có những nét độc đáo riêng, lưu giữ những giá trị đặc sắc của văn hóa dân tộc.

Theo số liệu điều tra năm 1999, số chiêng trong toàn tỉnh chỉ còn 3.830 chiếc, giảm nhiều so với giai đoạn trước đó. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến hiện tượng trên, do chiến tranh, do người dân chưa nhận thức đầy đủ giá trị của những bộ chiêng, do nghèo túng, nạn săn lùng cổ vật… Đến năm 2010, ngành chức năng tiến hành kiểm kê chiêng trên địa bàn toàn tỉnh lưu giữ được 9.960 chiếc, thuộc sở hữu của các tổ chức, cá nhân trong cộng đồng. Để bảo tồn và phát huy giá trị chiêng Mường, tỉnh đã tổ chức Lễ hội chiêng Mường lần thứ nhất năm 2011 và lần thứ hai năm 2016, nhân dịp kỷ niệm 125 năm và 130 năm thành lập tỉnh, được Sách kỷ lục Việt Nam xác nhận là màn trình tấu chiêng lớn nhất Việt Nam. Lễ hội chiêng Mường Hòa Bình là một loại hình sinh hoạt văn hoá dân gian độc đáo mang đặc trưng của người Mường.

Năm 2016, nghệ thuật chiêng Mường Hòa Bình được Bộ VH-TT&DL đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Thực hiện chủ trương của tỉnh về bảo tồn chiêng Mường, được sự quan tâm của các cấp, ngành và người dân, đến nay, số lượng chiêng trên địa bàn tỉnh đã tăng lên đáng kể. Chiêng Mường được sử dụng phổ biến trong sinh hoạt cộng đồng, trong nhiều hoạt động văn hoá, chính trị trên địa bàn tỉnh, tham gia một số sự kiện của khu vực và toàn quốc. Các làn điệu chiêng và không gian văn hoá chiêng Mường Hoà Bình đã tạo ấn tượng cho khách du lịch, nhất là khách quốc tế khi đến Hòa Bình.

Mặc dù vậy, trước những tác động của biến đổi văn hóa và sự bùng nổ của công nghệ thông tin, di sản văn hóa chiêng Mường đang đứng trước nguy cơ bị mai một rất cao… dẫn đến một bộ phận người Mường không quan tâm đối với văn hóa chiêng, nhất là lớp trẻ. Mới đây, tỉnh đã ban hành Đề án bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa dân tộc Mường và nền "Văn hóa Hòa Bình" giai đoạn 2023 - 2030. Trong đó có đánh giá về kết quả, thực trạng và các giải pháp cụ thể để bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa nghệ thuật chiêng của người Mường Hòa Bình trong cuộc sống hôm nay và mai sau. Chú trọng công tác bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa nghệ thuật chiêng Mường gắn với phát triển du lịch. Tăng cường tuyên truyền, quảng bá giá trị của chiêng Mường. Bên cạnh đó, tiếp tục sử dụng chiêng trong các ngày lễ lớn của tỉnh và các địa phương; truyền dạy nghệ thuật chiêng Mường cho thế hệ trẻ...

Theo Hương Lan (Báo Hòa Bình)

Chuyên mục: Văn hóa - xã hội

Viết bởi Quản trị

Được đăng: 30 Tháng 7 2024

Ngày 11/7/2024, Tỉnh đoàn Hòa Bình ban hành Kế hoạch số 147-KH/TĐTN-XDĐ về Thực hiện Đề án “Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa dân tộc Mường và nền Văn hóa Hòa Bình giai đoạn 2023 - 2030” trong hệ thống Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Hòa Bình.

Với mục đích: Triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng; ý kiến chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị văn hóa toàn quốc tháng 11/2021; Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Hòa Bình lần thứ XVII; Nghị quyết số 04-NQ-TU, ngày 11/10/2021 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa các dân tộc Hòa Bình giai đoạn 20212025, định hướng đến năm 2030; Quyết định số 2742/QĐ-UBND, ngày 24/11/2023 của Ủy ban nhân dân tỉnh Hòa Bình về việc ban hành Đề án “Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa dân tộc Mường và nền Văn hóa Hòa Bình giai đoạn 2023 - 2030” trên địa bàn tỉnh Hoà Bình. Thể hiện tinh thần, trách nhiệm của tổ chức Đoàn trong bảo tồn, phát huy giá trị bản sắc văn hóa đặc sắc của dân tộc Mường và nền “Văn hóa Hòa Bình” trên địa bàn tỉnh. Phát huy vai trò của thanh niên trong duy trì tiềm năng, thế mạnh để phát triển du lịch, các giá trị truyền thống của dân tộc Mường và nền “Văn hóa Hòa Bình”. Đồng thơi, tăng cường việc ứng dụng các giải pháp sáng tạo của đoàn viên, thanh niên trong quảng bá các di sản văn hoá của dân tộc Mường và nền “Văn hóa Hòa Bình”. Tuyên truyền, giáo dục lịch sử, truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc Mường, nâng cao nhận thức của cán bộ, đoàn viên, thanh niên và Nhân dân tham gia bảo tồn và phát huy những di sản văn hoá của dân tộc Mường và nền “Văn hóa Hòa Bình”. Đẩy mạnh quảng bá, giới thiệu về giá trị di sản văn hóa dân tộc Mường và nền “Văn hóa Hòa Bình”.

Nội dung thực hiện gồm: Tăng cường vai trò của các cấp bộ Đoàn của tỉnh trong công tác phối hợp bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc Mường và nền “Văn hóa Hòa Bình”. Tăng cường tuyên truyền cán bộ, ĐVTN thực hiện nghiêm các quy định của Luật Di sản văn hóa trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc Mường và nền “Văn hóa Hòa Bình”. Chủ động phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội tham gia giám sát, phản biện cơ chế chính sách về bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc Mường và nền “Văn hóa Hòa Bình”.

Đẩy mạnh tuyên truyền cho cán bộ, ĐVTN và Nhân dân về không gian Văn hóa dân tộc Mường như: Không gian văn hóa dân tộc Mường, khu vực sân khấu trình diễn văn hóa Mường, ẩm thực của người Mường, khu vực tổ chức lễ hội Khai Hạ, khu vực làng người Mường cổ, các địa điểm du lịch, khu nghỉ dưỡng gắn với khu Bảo tồn không gian Văn hóa dân tộc Mường tại huyện Tân Lạc và các địa điểm liên quan khác. Khuyến khích sưu tầm các di sản văn hóa có giá trị về lịch sử, khoa học, nghệ thuật, thẩm mỹ của dân tộc Mường để giới thiệu, quảng bá. Phát huy các lễ hội truyền thống đặc sắc, trang phục truyền thống, nhà sàn truyền thống, hát dân ca, nghệ thuật chiêng Mường, Mo Mường và phong tục tập quán tốt đẹp của dân tộc Mường Hòa Bình.

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa các dân tộc. Tăng cường phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan tổ chức các hoạt động tuyên truyền, quảng bá, giới thiệu về di sản văn hóa dân tộc Mường Hòa Bình và nền “Văn hóa Hòa Bình” bằng các hình thức phù hợp.

Phối hợp tuyên truyền, vận động cán bộ, đoàn viên, thanh niên và Nhân dân thực hiện tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, tự ý thức để giữ gìn, phát triển, bảo tồn văn hoá của dân tộc mình, cùng với việc khắc phục tình trạng đói nghèo, lạc hậu, hoà nhập được với các dân tộc khác ở trong vùng, góp phần thực hiện các nội dung về bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa các dân tộc và Đề án bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc Mường và nền “Văn hóa Hòa Bình”.

Đẩy mạnh quảng bá, tuyên truyền địa điểm di tích “Văn hóa Hòa Bình” được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng cấp quốc gia, trên địa bàn tỉnh gồm: Hang Tằm, Hang Chổ (huyện Lương Sơn); Hang Muối, Hang Bưng (huyện Tân Lạc); Hang Khoài, Hang Láng (huyện Mai Châu); Hang Xóm Trại, Mái đá Làng Vành (huyện Lạc Sơn); Động Tiên, Hang Đồng Thớt (huyện Lạc Thủy).

Đẩy mạnh tuyên truyền, bảo tồn, phát huy ẩm thực của người Mường: Người Mường sống trong môi trường sinh thái đa dạng, phong phú, dồi dào sản vật, động vật, thực vật, nguồn nước nhiều, đất đai màu mỡ thuận lợi cho trồng trọt và chăn nuôi. Trong sinh hoạt ẩm thực của người Mường có nhiều món ăn, đồ uống ngon, rất độc đáo và hấp dẫn, vẫn còn được lưu giữ đến ngày nay, trở thành “biểu tượng” của người Mường thể hiện trong câu tục ngữ: “Cơm đồ, nhà gác, nước vác, lợn thui …”.

Tuyên truyền bảo tồn, phát huy nghệ thuật trình diễn của người Mường Hòa Bình: Người Mường ở Hòa Bình có 29 loại hình nghệ thuật trình diễn tiêu biểu như: Trống đồng, hát Thường rang, Bộ mẹng, hát ví, hát đúm giao duyên, diễn xướng Mo mường, Hát “Khu”, Chiêng, Trống da, Kèn, Sáo ôi, Sáo trúc, Kò ke, đàn tam, đàn bầu, sập xẹ, chuông, múa chằm đuống, diễn xướng múa, hát trong nghi lễ Mỡi, múa quạt ma, múa sênh tiền, múa kiếm, múa gậy, múa mặt nạ, múa đập nàng khọt, múa cờ, múa bông,…

Tuyên truyền bảo tồn, giá trị tri thức dân gian của người Mường Hòa Bình: Trong kho tàng tri thức dân gian của đồng bào dân tộc Mường tiêu biểu có thể kể đến như: đắp các đập, bai dâng nước và làm guồng quay bằng sức nước để dẫn nước vào ruộng lúa; lịch Đoi (lịch tre) phục vụ cho sản xuất nông nghiệp và đời sống hàng ngày; các bài thuốc quý để chữa và chăm sóc người bệnh,...

Tuyên truyền bảo tồn, phát huy nghề thủ công truyền thống của người Mường Hòa Bình: Để phục vụ đời sống và sinh hoạt hàng ngày người Mường đã sáng tạo và phát triển các nghề thủ công tạo ra những sản phẩm tiện dụng và độc đáo mang bản sắc riêng. Tiêu biểu là các nghề: dệt, nghề mộc, đan lát các đồ gia dụng… Trong đó độc đáo là nghề dệt thổ cẩm gắn liền với vai trò người phụ nữ trong đời sống. Từ nghề dệt thổ cẩm thủ công truyền thống, người Mường đã tạo ra những sản phẩm truyền thống như cạp váy, mặt phà, gối nệm,…phục vụ nhu cầu của cuộc sống.

Tuyên truyền, bảo tồn, phát huy tiếng nói, chữ viết người Mường: Khuyến khích cán bộ, ĐVTN và Nhân dân giao tiếp tiếng nói dân tộc Mường trong công tác, đời sống hàng ngày và sử dụng Bộ chữ Mường theo Quyết định số 2295/QĐ-UBND, ngày 08/9/2016 của Ủy ban nhân dân tỉnh về phê chuẩn Bộ chữ dân tộc Mường tỉnh Hòa Bình.

Tuyên truyền, bảo tồn, phát huy trò chơi dân gian của người Mường Hòa Bình như: kéo co, đẩy gậy, bắn nỏ, ném còn, vật, đi kà kheo, đánh mảng... Tuyên truyền, bảo tồn, phát huy dân ca, dân vũ, dân nhạc của người Mường Hòa Bình.

Tuyên truyền, bảo tồn các Lễ hội truyền thống dân tộc Mường Hòa Bình: Lễ hội dân gian dân tộc Mường Hoà Bình được hình thành và gắn kết với tín ngưỡng dân gian của người Mường. Dân tộc Mường ở Hoà Bình không có những lễ hội quy mô lớn, nhưng lại lưu giữ được nhiều lễ hội dân gian chứa đựng những giá trị văn hoá độc đáo. Tập trung đẩy mạnh tuyên truyền các Lễ hội dân gian của người Mường được khôi phục tổ chức như: Lễ hội Chùa Tiên, Lễ hội khai hạ Mường Bi, Lễ hội Mường Thàng, Lễ hội Mường Động, Lễ hội Đền Bờ, Lễ hội Đình Khênh, Lễ hội Đình Khói, Lễ hội Đình Cổi,… góp phần bảo tồn và phát huy giá trị những di sản văn hóa của người Mường./.

Theo tin: Nguyễn Hải

https://www.hoabinh.gov.vn/tin-chi-tiet/-/bai-viet/thuc-hien-de-an-bao-ton-phat-huy-gia-tri-van-hoa-dan-toc-muong-va-nen-van-hoa-hoa-binh-giai-doan-2023-2030-trong-he-thong-doan-tncs-ho-chi-minh-tinh-hoa-binh-52492-1359.html